Bibliotheken voegen waarde toe aan de maatschappij door mensen en groepen te helpen en te ondersteunen bij hun ontwikkeling en ze te verbinden aan kennis en informatie. Dit doen we met al onze medewerkers, met kennis van en uit de maatschappij en met onze fysieke en digitale bronnen en collectie. Ook Bibliotheek AVV staat hiervoor; wij bieden mensen perspectief en stimuleren ze om het beste uit zichzelf te halen. Wij willen iedereen, als individu, en uiteindelijk de lokale samenleving als geheel, helpen ontwikkelen. Geen kwetsbare, maar een trotse samenleving, gediend door een trots team.

Om te zorgen dat de Bibliotheek het instituut blijft waar iedereen kan binnenlopen voor de ‘juiste informatie’, zijn de maatschappelijke opgaven flink opgeschroefd.

Maatschappelijke opgave

In de Wet Openbare Bibliotheken staan de functies beschreven waar de openbare bibliotheken aan moeten voldoen. (Wet stelsel Openbare Bibliotheken). In het landelijke Bibliotheekconvenant 2020-2023 staan drie maatschappelijke opgaven beschreven waar Bibliotheken zich de komende jaren voor inzetten.

Deze opgaven zijn:
1. Geletterde samenleving (bevorderen geletterdheid en leesplezier);
2. Participatie in informatiesamenleving (digitale inclusie en digitaal burgerschap);
3. Een leven lang ontwikkelen (basisvaardigheden en blijvende inzetbaarheid).

De Bibliotheek AVV heeft deze drie opgaven vertaald in drie programmalijnen:
1. Leesplezier en mediawijsheid jeugd;
2. Taal en digitale vaardigheden volwassenen;
3. Persoonlijke ontwikkeling volwassenen.

Met deze drie programmalijnen wil de Bibliotheek AVV mensen ondersteunen bij hun ontwikkeling door ze te verbinden aan kennis en informatie.

Dit loopt uiteen van het programma BoekStart, waarbij jonge ouders worden gestimuleerd en ondersteund bij het voorlezen van hun kind, tot de samenwerking met scholen om het leesplezier te stimuleren in de klas. Van de digitale speekuren voor allerhande digitale vragen en hulp tot het Informatiepunt Digitale Overheid waar inwoners terecht kunnen met al hun vragen over de digitale overheid. En van een grote fysieke collectie boeken in de vestigingen tot een grote online collectie en online cursussen in de online Bibliotheek.

Omvorming

De maatschappelijke opgaven en de groter worden vraag naar hulp en ondersteuning noopten de Bibliotheek tot een omvorming. De activiteiten en spreekuren voor volwassenen worden uitgebreid, er komt intensiever contact met de scholen en er komen meer activiteiten op locaties buiten de Bibliotheek.

De jarenlange druk op de financiën door het achterblijven van subsidies, maakten dat de Bibliotheek daarbij lastige keuzes moest maken. Voor de activiteiten is meer personeel nodig, daarom is er minder tijd voor de openingstijden.

De personele organisatie is per 1 november opnieuw ingedeeld en de openingstijden van een aantal vestigingen zijn verminderd.

Reacties klanten op omvorming
“Slechte zaak dat de bieb de uren inkort. Wat mij betreft is dat de kerntaak van de bieb, allerlei andere activiteiten zouden bijzaak moeten zijn. Welke keuzes er ook gemaakt moeten worden, uren korten op openingstijden is niet de juiste keuze.” en “Fijn dat ik toch kan blijven lenen/reserveren en dus lezen wat ik graag en veelvuldig doe!!! Ook waardeer ik alle hulp die wordt gegeven.”

Dit zijn twee van de vele reacties op de omvorming en de beperktere openingstijden . Veel leden zijn teleurgesteld dat hun Bibliotheek zoveel minder open is. Vooral de leden in Maarssendorp uiten hun klachten. Aan de andere kant zijn er ook veel leden die begrip hebben en zelfs aangeven blij te zijn dat de Bibliotheek in ieder geval open blijft.

Toekomstbestendige Bibliotheekvoorziening

Op 4 november 2022 schreef Gunay Uslu, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, een brief aan de Tweede Kamer over het besluit van het kabinet om te streven naar een toekomstgerichte bibliotheek(voorziening) in elke gemeente.

In deze brief beschrijft ze hoe belangrijk een bibliotheekvoorziening is voor mensen:
“Als je lid bent van de openbare bibliotheek, heb je een abonnement op de hele wereld. Want lezen is fundamenteel, en een bibliotheek brengt je nog veel meer dan dat. Het is een plek waar mensen cultureel en maatschappelijk ontwaken en groeien. Waar als kind werelden voor je opengaan. Waar je als ouder met een gerust hart je kind heen stuurt. Een plek waar kennis, verhalen en andere perspectieven voor iedereen binnen handbereik zijn. Daarom investeer ik een flink deel van het extra cultuurbudget in de openbare bibliotheek.”

Gemeenten en provincies krijgen zorgplicht voor bibliotheken
De investering die Uslu noemt, hebben grote gevolgen voor de bibliotheeksector. Hebben gemeenten en provincies tot nu toe een ‘bevorderingstaak’ voor bibliotheken, in 2025 wordt deze omgezet in een minder vrijblijvende ‘zorgplicht’. Het ministerie ziet een toekomstgerichte bibliotheekvoorziening als een goed bereikbare openbare bibliotheek die de hele breedte aan maatschappelijke bibliotheekfuncties aanbiedt en daarmee van belang is voor de lokale gemeenschap. Het is een fysieke plek met een relevante digitale aanwezigheid en een robuuste bestuurlijke en financiële verankering.

Bibliotheken kunnen hierop met hun gemeenten en provincies voorsorteren door gezamenlijk plannen te maken over het herstellen, versterken en het toekomstgericht maken van bibliotheekvoorzieningen.

De Bibliotheek AVV heeft in dit kader in 2022 met de gemeenten De Ronde Venen en Stichtse Vecht een start gemaakt met een bibliotheekconvenant waarin gezamenlijke afspraken komen te staan. Onderdeel hiervan is het toewerken naar een ontwikkelagenda voor een robuuste, toekomstbestendige Bibliotheek.

De Bibliotheek AVV is blij met de erkenning van het Bibliotheekwerk en de ondersteuning vanuit het Rijk.
Gelet op de jarenlange achteruitgang c.q. stagnering van de gemeentelijke subsidie is herstel voor de Bibliotheek AVV van groot belang. De ondersteuning vanuit het Rijk helpt hieraan mee. De Bibliotheek AVV is in gesprek gegaan met beide gemeenten over het herstellen, versterken en toekomstgericht maken van bibliotheekvoorzieningen in onze gemeenten. Medio 2023 verwachten wij hier mee duidelijkheid over te krijgen.

Organisatie

De Bibliotheek bestaat uit 9 vestigingen en 1 uitleenpunt in gemeente De Ronde Venen – Abcoude, Mijdrecht, Vinkeveen en Wilnis – en Stichtse Vecht – Breukelen, Kockengen, Loenen, Maarssenbroek, Maarssendorp en Nieuwer Ter Aa.

Per 1 november zijn de vestigingen gezamenlijk 246 uur open per week (openingsuren uitleenpunt Nieuwe Ter Aa zijn hierin niet meegenomen).

Medewerkers
Per 31 december 2022 waren er 34 medewerkers in dienst, voor in totaal 16,5 fte.

Vrijwilligers
Op 31 december 2022 waren er 129 gastvrouwen/heren actief in de Bibliotheek, 38 Taalvisite-vrijwilligers en 31 digitale vrijwilligers voor onder andere de cursussen van SCC, digitaal spreekuur en individuele hulp. Enkele vrijwilligers zijn zowel gastvrouw/heer als digitaal vrijwilliger. Nieuw afgelopen jaar was het project met LeefMD waarvoor een gastvrouw gezocht is.

Door de wijzigingen in openingsuren vielen er voor sommige gastvrouwen/heren uren weg. Een enkeling die er al over dacht te stoppen zag dat als het moment om afscheid te nemen, maar de meeste vrijwilligers gaven aan graag te willen blijven en zonodig op een andere dag te gaan werken.

Personeelsvertegenwoordiging
De Personeelsvertegenwoordiging (PVT) komt op voor de belangen van het personeel. In de PVT van de Bibliotheek AVV zitten drie medewerkers.

• De rechten van de PVT zijn onder meer:
• adviesrecht, als het MT besluiten neemt die grote gevolgen kunnen hebben voor werknemers dan moet het MT advies vragen aan de PVT;
• instemmingsrecht, als het MT personele regelingen (zoals werktijden of arbeidsomstandigheden) wil veranderen dan moet de PVT daarmee instemmen;
• initiatiefrecht, als de PVT een voorstel doet, moet het MT of de directeur minstens 1 keer met de PVT hierover overleggen voordat het MT een beslissing neemt over dit voorstel.

De PVT heeft jaarlijks 4 maal overleg met de directeur en 1 maal met de Raad van Toezicht. In aanloop naar de omvorming, november 2022 heeft de PVT daarnaast 6 maal overleg gehad met het hele Managementteam.